บทความ

ความใหม่ คือหัวใจของสิทธิบัตรจริงหรือไม่?

การจดสิทธิบัตรนั้น ความใหม่ (novelty) เป็นสิ่งที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก หากงานนั้นถูกเปิดเผยสาระสำคัญและรายละเอียกต่อสาธารณะแล้ว หรือเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายแล้วทั้งในประเทศและต่างประเทศก่อนวันที่ทำการยื่นจดสิทธิบัตร สิทธิบัตรดังกล่าวไม่สามารถได้รับจดทะเบียน หรือ หากจดทะเบียนไปแล้วก็อาจจะถูกตรวจสอบความใหม่และถูกเพิกถอนได้

บทความนี้ ผมจะพูดถึงการพิจารณา ความใหม่ (novelty) ว่าคืออะไร ทำไมถึงสำคัญมากขนาดนั้นสำหรับการจดสิทธิบัตร ซึ่งเป็นโอกาสในการรับจดทะเบียน

การพิจารณา ความใหม่ (novelty) มีเหตุผล ดังนี้

1. การคิดค้นจะให้สิทธิแก่ผู้ประดิษฐ์ คนแรก หาก คนแรก ไม่ได้จดทะเบียนคนอื่นก็ไม่สมควรนำงานของ คนแรก มาจดสิทธิบัตร ดังนั้น คนแรกประดิษฐ์แล้วก็ถือว่าได้มีการเปิดเผยแล้ว และ งานนั้นไม่ใหม่แล้ว คนอื่นๆ ก็จะนำไปขอรับสิทธิแทนไม่ได้

2. กระตุ้นให้เกิดการพัฒนางานประดิษฐ์อย่างต่อเนื่อง กล่าวคือ การต่อยอดเทคโนโลยี เช่น
ความใหม่ (novelty) invention step 1
ความใหม่ (novelty) invention step 2
ความใหม่ (novelty) invention step 3
ความใหม่ (novelty) invention step 4
ถือว่า ความใหม่ (novelty) เป็นแรงผลักดันให้เกิด invention step 4 ทำให้เกิดสิ่งที่มีประโยชน์แก่ประชาชนและสาธารณะชน

3. ป้องกันการผูกขาดสิทธิ กล่าวคือ สิ่งประดิษฐ์ของคนแรก อาจจะมีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์ของสาธารณะ และ หากเราอนุญาตให้ใครคนใดคนหนึ่งสามารถขอรับความคุ้มครองสิ่งนั้นได้ ย่อมต้องส่งผลกระทบเป็นวงกว้างอย่างแน่นอน

งานประดิษฐ์แบบไหน ที่ได้เรียกว่า ไม่มีความใหม่

ตามที่อธิบายไปแล้วข้างต้นเป็นเหตุผลทางศีลธรรม เรามาดูเหตุผลทางกฎหมาย ที่ประกอบด้วย
(1) งานประดิษฐ์ดังกล่าวเป็นงานที่ใช้อย่างแพร่หลายแล้ว ในราชอาณาจักรก่อนวันยื่นจดทะเบียน
ไม่ว่าทำให้แพร่หลายด้วยตนเองหรือบุคคลอื่น แม้แต่ผู้ประดิษฐ์งานนั้นเองทำให้แพร่หลายเอง ก็ถือว่าไม่ใหม่ได้เช่นกัน

(2) งานของคุณได้เปิดเผยสาระสำคัญหรือรายละเอียดสู่สาธารณะแล้ว
การเปิดเผยสาระสำคัญของงานประดิษฐ์ ต้องเปิดเผยสาระสำคัญหรือรายละเอียดสู่สาธารณะด้วยไม่ใช่แค่รู้ว่ามีอยู่แต่เราไม่ทราบรายละเอียด ถือว่าไม่มีการเปิดเผยสาระสำคัญหรือรายละเอียด

(3) การประดิษฐ์ที่ได้รับสิทธิบัตรไว้แล้ว ก่อนวันขอรับสิทธิบัตร
งานที่ได้รับสิทธิบัตรแล้ว หรือประกาศโฆษณาออกมาแล้วถือว่าได้เปิดเผยสาระสำคัญหรือรายละเอียดสู่สาธารณะแล้ว คือไม่ใหม่แล้ว

งานประดิษฐ์แบบไหน ที่เปิดเผยแล้วแต่ยังมีความใหม่ งานประดิษฐ์แบบไหนที่การเปิดเผยสาระสำคัญ ถือว่าไม่ขัดต่อ ความใหม่ ของงานประดิษฐ์

(1) การเปิดเผยที่มิชอบด้วยกฎหมาย
เช่น นำไปเปิดเผยโดยการกระทำที่ไม่ชอบ เช่น ถูกลักทรัพย์ไปแล้วนำไปเปิดเผย สิ่งเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากความตั้งใจของผู้ประดิษฐ์ ทำให้ยังคงมีความใหม่ ในการนำไปจดทะเบียนสิทธิบัตรได้

(2) เปิดเผยในงานแสดงสินค้า หรือในงานแสดงของทางราชการ
การเปิดเผยในงานแสดงสินค้าที่ทางราชการเป็นผู้จัด และมีเอกสารรับรองชัดเจน โดยหลักเกณฑ์ที่สำคัญ ที่ทำให้การเปิดเผยมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น โดยผู้ประดิษฐ์ต้องเป็นผู้เปิดเผยเอง และต้องยื่นขอรับสิทธิบัตรภายใน 12 เดือน นับแต่วันที่ได้มีการเปิดเผยในงานแสดงสินค้า หรือในงานแสดงของทางราชการ

(3) การประดิษฐ์ที่ได้ยื่นขอรับสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตรไว้แล้วแต่ยังไม่ได้รับจดทะเบียนและละทิ้งคำขอแล้ว ได้ยื่นขอรับสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตรไว้แล้ว ถือว่ายังไม่เปิดเผยต่อสาธารณะแต่หากเรายื่นคำขอจดสิทธิไปภายหลังอาจจะซ้ำซ้อนกับฉบับแรกได้

อย่างไรก็ตามการประดิษฐ์ที่ได้ยื่นขอรับสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตรไว้แล้วแต่ยังไม่ได้รับจดทะเบียนและละทิ้งคำขอแล้ว ถือว่ายังไม่ได้เปิดเผยสาระสำคัญหรือรายละเอียดสู่สาธารณะ ทำให้ยังคงมีความใหม่ ในการนำไปจดทะเบียนสิทธิบัตรได้

เราจะรู้ได้อย่างไรว่าสิทธิบัตรของเราใหม่หรือเปล่า

คือตรวจสอบความเหมือนคล้ายในฐานข้อมูลสิทธิบัตรเป็นหลัก และ ตรวจสอบ ฐานข้อมูลงานวิจัย หรือฐานข้อมูลภายนอก (non-patent) ที่ได้เปิดเผยต่อสาธารณะ

การสืบค้นสิทธิบัตรในฐานข้อมูลสิทธิบัตร ต้องสืบค้นในฐานข้อมูลสิทธิบัตรทั่วโลก แต่ถ้าเป็นอนุสิทธิบัตรเบื้องต้นแค่สืบค้นในฐานข้อมูลสิทธิบัตรไทย ก็เพียงพอ

ตัวอย่างฐานข้อมูลสิทธิบัตร เช่น

ฐานข้อมูลสิทธิบัตรประเทศไทย
https://search.ipthailand.go.th/

ฐานข้อมูลสิทธิบัตรประเทศสหรัฐอเมริกา
https://www.uspto.gov/patents/search

ฐานข้อมูลสิทธิบัตรยุโรป
https://www.epo.org/searching-for-patents.html

Google patent
https://www.google.com/?tbm=pts

Paten Lens
https://www.lens.org/

Patentscope
https://patentscope.wipo.int/search/en/search.jsf

สรุป

การประดิษฐ์ขึ้นใหม่ (novelty) เป็นสิ่งที่มีความสำคัญต่อสิทธิบัตร ซึ่งหากได้เคยเปิดเผยสาระสำคัญของงานสู่สาธารณะ หรือเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายสิทธิบัตรดังกล่าวจะไม่สามารถได้รับจดทะเบียนได้

ทั้งนี้หากใครมีความสงสัยเกี่ยวกับลิขสิทธิ์ เครื่องหมายการค้า หรือทรัพย์สินทางปัญญาอื่นๆ หรือต้องการขอคำปรึกษาเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา สามารถติดต่อสอบถามเข้ามาได้ ทั้งทางช่องทางไลน์และโทรศัพท์กับเรา TGC Thailand ได้ ซึ่งเป็นช่องทางที่ทั้งง่ายและสะดวก