บทความ

หลังจากโควิด 19 เทคโนโลยีออนไลน์สำหรับการจดแจ้งลิขสิทธิ์กับกรมทรัพย์สินทางปัญญาเริ่มเป็นที่นิยมมาก จดลิขสิทธิ์ ออนไลน์ นั้นเป็นอีกวิธีการหนึ่งที่สามารถปกป้องงานสร้างสรรค์ ซึ่งทำได้อย่างง่ายและรวดเร็วมาก ในยุคปัจจุบัน สำหรับบทความนี้ ผมจะแชร์ประสบการณ์โดยตรงสำหรับการยื่นจดลิขสิทธิ์ ออนไลน์ ทำได้ที่ไหน และต้องเตรียมเอกสารอะไรบ้าง และ ค่าธรรมเนียม

ก่อนอื่นขออธิบายความหมายของ “ลิขสิทธิ์” คืออะไร? ลิขสิทธิ์ก็คือทรัพย์สินทางปัญญาประเภทหนึ่ง ที่คุ้มครองงานสร้างสรรค์ 9 ประเภทตามที่กฎหมายกำหนด ได้แก่

1.งานวรรณกรรม (หนังสือ จุลสาร สิ่งพิมพ์ คำปราศรัย โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ฯลฯ)
2.งานนาฎกรรม (ท่ารำ ท่าเต้น ฯลฯ)
3.งานศิลปกรรม (จิตรกรรม ประติมากรรม ภาพพิมพ์ ภาพถ่าย ศิลปประยุกต์ ฯลฯ)
4.งานดนตรีกรรม (ทำนอง , ทำนองและเนื้อร้อง ฯลฯ)
5.งานสิ่งบันทึกเสียง (เทป ซีดี )
6.งานโสตทัศนวัสดุ (วีซีดี ดีวีดี ที่มีภาพหรือมีทั้งภาพและเสียง)
7.งานภาพยนตร์
8.งานแพร่เสียงแพร่ภาพ
9.งานอื่นใดในแผนกวรรณคดี วิทยาศาสตร์ หรือศิลปะ

อีกประการที่สำคัญที่ต้องทราบคือ ลิขสิทธิ์ คุ้มครองอัตโนมัติ

ตามกฎหมายความเป็นลิขสิทธิ์เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ นับตั้งแต่วันที่สร้างสรรค์ โดยไม่จำเป็นต้องจดทะเบียน และครอบคลุมทุกประเทศภายในอนุสัญญากรุงเบิร์น หรือกว่า 179 ประเทศทั่วโลก

ดังนั้น การจดแจ้งลิขสิทธิ์เป็นเพียงหลักฐานแสดงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ตามกฎหมายเท่านั้นที่เราต้องการ
ข้อสำคัญของการจดแจ้งลิขสิทธิ์คือ ระบุวันที่สร้างสรรค์ตามจริง และ ย้อนหลังได้

จดแจ้งลิขสิทธิ์ ไม่เท่ากับ จดทะเบียนลิขสิทธิ์

กรมทรัพย์สินทางปัญญา รับจดแจ้งลิขสิทธิ์ คือ ไม่มีระบบตรวจสอบ หมายความว่า กรมทรัพย์สินทางปัญญาเพียงแค่รับทราบว่าเราได้มาแจ้งแล้ว ซึ่งเอกสารดังกล่าวไม่ได้รับรองความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์แต่อย่างใด แต่ถือเป็นหลักฐานที่อ้างอิงได้ ตามกฎหมายอย่างหนึ่ง หากผู้อื่นมีหลักฐานที่ดีกว่า ซึ่งแสดงให้เห็นว่าเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ที่แท้จริง หลักฐานของกรมทรัพย์สินทางปัญญาก็ไม่สามารถใช้บังคับได้ หมายความว่า เจ้าของที่แท้จริงมีสิทธิดีกว่าบุคคลที่นำมาจดแจ้งก่อน

จดลิขสิทธิ์ ออนไลน์ ได้ที่ไหน?

ก่อนอื่นต้องมี username ที่ออกโดยกรมทรัพย์สินทางปัญญา โดยทำตามขั้นตอน  ดังนี้

1. สมัครระบบยืนยันตัวตนแบบรวมศูนย์ กรมทรัพย์สินทางปัญญา โดยใช้ username และ password ดังนี้

1.1 กรอกข้อมูล เพื่อสมัครในเว็บไซต์ของกรมทรัพย์สินทางปัญญา

1.2 ส่งเอกสารยืนยันตัวตนผ่านทาง อีเมล

1.3 ยืนยันตัวตนที่กรมทรัพย์สินทางปัญญา โทรศัพท์ หรือ วิดีโอ

1.4 ส่งเอกสารฉบับจริงทางไปรษณีย์

https://sso.ipthailand.go.th/login?app_id=1700000001&redirect_url=https:%2F%2Fsso.ipthailand.go.th%2Ftoken%3Fcontinue_url%3Dhttps%253A%252F%252Fsso.ipthailand.go.th%252F

ข้อมูลสำคัญที่ต้องเตรียม ก่อนการจดแจ้งลิขสิทธิ์ ประกอบด้วย

ข้อมูลผู้สร้างสรรค์ : ผู้สร้างสรรค์ หรือ เจ้าของงาน คนละคน หรือ เป็นบุคคลคนเดียวกันก็ได้
ข้อมูลเจ้าของ : เจ้าของงาน
ชื่อผลงานสร้างสรรค์ : ไทยหรืออังกฤษ หรือ ไทยและอังกฤษได้
วันสร้างสรรค์ : วัน เดือน ปี ระบุย้อนหลังตามจริงได้
แรงบันดาลใจ : แรงบันดาลใจการสร้างสรรค์งาน เช่น เนื่องจากทางผู้สร้างสรรค์ได้ทำธุรกิจแบรนด์เสื้อผ้าและต้องการทำเสื้อเพื่อจำหน่ายซึ่งเป็นลวดลายที่มีเฉพาะทางร้านของผู้สร้างสรรค์เท่านั้น ทางผู้สร้างสรรค์จึงได้ทำการวาดออกแบบลาดลายบนเสื้อโดยใช้วิธีวาดออกแบบในโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็นการออกแบบโดยลวดลายที่ได้มาจากความคิดสร้างสรรค์ของตนเอง และต้องการใช้รูปภาพที่ได้นี้ไปโปรโมทสินค้าในเพจของทางร้าน ซึ่งข้าพเจ้ารับทราบว่าลิขสิทธิ์ไม่คุ้มครอง ตัวอักษร ข้อความและวลี
ไฟล์งานสร้างสรรค์ : pdf , jpeg

เอกสารสำหรับการจดแจ้งลิขสิทธิ์

โดยทั่วไป เอกสารสำหรับการจดแจ้งลิขสิทธิ์ จะเป็นเอกสารทั่วๆ เช่น สำเนาบัตรประชาชน สำเนาหนังสือรับรองบริษัทที่ออกให้ไม่เกิน 6 เดือน สำเนาสัญญาโอนสิทธิในงานกรณีได้รับโอนมาจากผู้อื่น หรือ สำเนาสัญญาว่าจ้างกรณีว่าจ้างทำ สำหรับ การจ้างแรงงาน สำหรับนิติบุคคลที่มีสัญญาจ้างงานระบุไว้ชัดเจนว่า “ลิขสิทธิ์ที่เกิดขึ้นเป็นของนายจ้าง” จะต้องส่งสัญญาจ้างดังกล่าวแนบไปด้วย

จดแจ้งลิขสิทธิ์ ให้ผู้อื่นทำแทนได้หรือไม่

สามารถให้ผู้อื่นดำเนินการจดลิขสิทธิ์แทนได้ โดยทำเอกสารมอบอำนาจ เช่น บริษัทที่ปรึกษาด้านทรัพย์สินทางปัญญาแบบ TGC Thailand ซึ่งจะเป็นผู้ดำเนินการเตรียมเอกสาร และติดต่อประสานงานกับกรมทรัพย์สินทางปัญญาสำหรับการรับหรือส่งเอกสารการจดแจ้งลิขสิทธิ์

เมื่อเตรียมข้อมูลครบถ้วน ไปยื่นจดลิขสิทธิ์ ออนไลน์ ได้เลย

2.ยื่นจดลิขสิทธิ์แบบออนไลน์

เมื่อเราได้รับ username และ password ก็เริ่มขั้นตอนการจดลิขสิทธิ์ ออนไลน์ โดยให้เราเข้าไปที่ เว็บไซต์ของกรมทรัพย์สินทางปัญญา >> บริการออนไลน์ >> ระบบจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญาอิเล็กทรอนิกส์

เลือกเลข 1

เลือกเลข 2

แจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์ แบบฟอร์ม ลข.01

เลือก 3 และ กรอกข้อมูลตามช่องที่มีให้ในระบบได้เลย upload เอกสาร สำเนาบัตรประชาชน สำเนาหนังสือรับรองบริษัท ที่ลงนามรับรองได้เลย

สรุป

การจดลิขสิทธิ์ ออนไลน์ ที่กรมทรัพย์สินทางปัญญา เป็นช่องทางอำนวยความสะดวก ไม่ต้องเดินทางมาด้วยตนเองจดผ่านง่าย และ สามารถใช้หลักฐานดังกล่าวแสดงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ได้เลย

ทั้งนี้หากใครมีความสงสัยเกี่ยวกับลิขสิทธิ์ เครื่องหมายการค้า หรือทรัพย์สินทางปัญญาอื่นๆ หรือต้องการขอคำปรึกษาเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา สามารถติดต่อสอบถามเข้ามาได้ ทั้งทางช่องทางไลน์และโทรศัพท์กับเรา TGC Thailand ได้ ซึ่งเป็นช่องทางที่ทั้งง่ายและสะดวก