บทความ

หากเราได้คิดค้นอะไรขึ้นมาได้ ที่เป็นไอเดีย ความคิด และ เราได้ทำให้ไอเดีย ความคิดนั้นกลายมาเป็น งานประดิษฐ์ สูตรส่วนผสม หรือกรรมวิธีการผลิต การจดสิทธิบัตร เป็นสิ่งเดียวที่จะให้สิ่งเหล่านั้นได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายและปกป้องจากการทำซ้ำ

แต่การจดสิทธิบัตรด้วยตัวเองนั้นเป็นเรื่องที่มึความซับซ้อนมาก แต่บทความนี้จะทำให้ท่านสามารถยื่นจดทะเบียนได้ด้วยตนเอง

สิทธิบัตร คือ ทรัพย์สินทางปัญญา  ซึ่งคุ้มครองงานประดิษฐ์ ฟังชั่นการทำงาน กลไกของเครื่องจักร อุปกรณ์การทำงาน สูตรและกรรมวิธีการผลิต โดยให้สิทธิในการ ผลิต ใช้ ขาย มีไว้เพื่อขาย ภายในระยะเวลาที่กำหนดให้

1. สิ่งที่คิดค้นขึ้นมานั้นมีการเคลื่อนไหวหรือไม่ และ การเคลื่อนไหวนั้นเป็นประโยชน์ และ แก้ปัญหาได้ ก็สามารถสรุปได้ทันที่ว่าเป็นการประดิษฐ์ซึ่งควรที่จะยื่นขอรับความคุ้มครองสิทธิบัตรการประดิษฐ์ อนุสิทธิบัตรการประดิษฐ์

แต่ถ้าสิ่งนั้นเป็นการคิดค้นขึ้นมาและไม่มีการเคลื่อนไหว คือ อยู่นิ่งๆ แสดว่าสิ่งนั้นเกี่ยวกับรูปร่าง ลักษณะ หรือลวดลาย เพื่อให้เกิดความสวยงาม สามารถสรุปได้ว่าเป็นการออกแบบผลิตภัณฑ์ซึ่งควรที่จะยื่นขอรับความคุ้มครองสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์

ในกรณีที่เป็นการประดิษฐ์ที่มีการเคลื่อนไหว ก็ต้องพิจารณาว่าจะขอรับความคุ้มครอง สิทธิบัตรการประดิษฐ์ หรือ อนุสิทธิบัตร โดยพิจารณา ดังนี้

สิทธิบัตรการประดิษฐ์ สิ่งประดิษฐ์นั้นมีเทคนิคที่ซับซ้อน  และ มีขั้นประดิษฐ์ที่สูงขึั้น

อนุสิทธิบัตรการประดิษฐ์ เป็นสิ่งประดิษฐ์นั้นมีเทคนิคที่ไม่ซับซ้อน และ มีขั้นประดิษฐ์ธรรมดา

แต่สิทธิบัตรการประดิษฐ์ อนุสิทธิบัตรการประดิษฐ์ สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์  จะต้องสามารถประยุกต์ใช้ในทางอุตสาหกรรมได้

2. องค์ประกอบอื่นๆ เช่น ค่าธรรมเนียม  อายุการคุ้มครอง ระยะเวลาขั้นตอนการจดทะเบียน  เป็นต้น ถือเป็นส่วนสำคัญในการนำมาพิจารณาว่าจะเลือกว่าจะยื่นคำขอแบบใด

• ร่างคำขอ หมายถึง จะต้องประกอบด้วยหัวข้อที่กฎหมายกำหนด และ จะมีลักษณะแบบเดียวกันทั่วโลก ที่ประกอบด้วย รายละเอียดการประดิษฐ์ ชื่อที่แสดงถึงการประดิษฐ์ สาขาวิทยาการที่เกี่ยวข้องกับการประดิษฐ์ ภูมิหลังของศิลปะหรือวิทยาการที่เกี่ยวข้อง ลักษณะและความมุ่งหมายของการประดิษฐ์ การเปิดเผยการประดิษฐ์โดยสมบูรณ์ คำอธิบายรูปเขียนโดยย่อ วิธีการในการประดิษฐ์ที่ดีที่สุด ข้อถือสิทธิ บทสรุปการประดิษฐ์
• แบบพิมพ์คำขอ คือแบบฟอร์มสำหรับขอรับสิทธิบัตร โดยต้องระบุรายละเอียดประเภทของสิทธิบัตร รายชื่อผู้ขอรับสิทธิบัตร รายชื่อผู้ประดิษฐ์  ที่อยู่ เป็นต้น
• หนังสือสัญญาโอนสิทธิการประดิษฐ์ คือ สัญญาที่ระบุรายละเอียดการโอนสิทธิงานประดิษฐ์จากผู้ประดิษฐ์ให้กับบริษัท เนื่องจากบริษัทไม่มีตัวตนเพราะเป็นบุคคลที่สมมุติขึ้น ต้องมีผู้ประดิษฐ์ในการคิดค้นงาน
• สำเนาบัตรประชาชนผู้ประดิษฐ์ ผู้ออกแบบ
• สำเนาบัตรประชาชนกรรมการบริษัทฯ
• หนังสือรับรองบริษัทฯ

1. เตรียมร่างคำขอรับสิทธิบัตรการประดิษฐ์
2. เตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้อง เช่น แบบพิมพ์คำขอ คำรับรองเกี่ยวกับสิทธิ(ถ้ามี) สำเนาบัตรประชาชน เป็นต้น
3. ยื่นคำขอรับสิทธิบัตร ได้ที่ ชั้น 3 กรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ ถนนสนามบินน้ำ จังหวัดนนทบุรี หรือ ยื่นจดทะเบียนทางออนไลน์
4. ชำระค่าธรรมเนียมการยื่นจดทะเบียน สิทธิบัตรการประดิษฐ์  500 บาท อนุสิทธิบัตรการประดิษฐ์  250 บาท
5. หลังจากนั้นรอให้ผู้ตรวจสอบส่งเอกสารคำสั่งมาให้ เช่น แก้ไข อนุมัติ ส่งเอกสารเพิ่มเติม เป็นต้น

• ชื่อที่แสดงถึงการประดิษฐ์ เป็นชื่องานประดิษฐ์ ซึ่งต้องเป็นชื่อที่เป็นมาตรฐาน และ ชื่อที่เป็นการอวดอ้างสรรพคุณจะระบุไม่ได้ เช่น  เสื้อวิเศษ  อันนี้ไม่ได้ แนะนำให้ตั้งชื่อให้กระชับ และ ได้ใจความ เพื่อให้สามารถค้นหาได้ง่าย เช่น เสื้อที่มีผ้าสามชั้นป้องกันความชื้นและแห้งเร็ว เป็นต้น
• สาขาวิทยาการที่เกี่ยวข้องกับการประดิษฐ์ จะมีรูปแบบเฉพาะ เช่น งานเราเป็นประเภทไหน ให้เอาคำนั้นเป็นคำนำ  วิศวกรรม ให้เขียนว่า “วิศวกรรมในส่วนที่เกี่ยวข้องกับ “ชื่อการประดิษฐ์” ” แต่ถ้าเป็นงานคอมพิวเตอร์   ให้เขียนว่า “คอมพิวเตอร์ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับ “ชื่อการประดิษฐ์” ” เช่น วิศวกรรมที่เกี่ยวข้องกับเสื้อที่มีผ้าสามชั้นป้องกันความชื้นและแห้งเร็ว เป็นต้น

• ใช้กระดาษสีขาวเรียบไม่มีเส้น ขนาด A4 โดยใช้หน้าเดียว ตามแนวตั้ง เว้นแต่รูปเขียนอาจใช้แนวนอนได้
• ระบุหมายเลขหน้า และจำนวนหน้าทั้งหมดไว้กลางหน้ากระดาษด้านบนของทุกหน้า ตามลำดับ
• มีหมายเลขกำกับไว้ด้านซ้าย ทุกๆ 5 บรรทัดตามลำดับข้อความในรายละเอียด การประดิษฐ์ ข้อถือสิทธิ และบทสรุปการประดิษฐ์
• ใช้หน่วยการวัดปริมาณ ตามหลักสากล
• ใช้ศัพท์เฉพาะ เครื่องหมาย และสัญลักษณ์ที่ใช้กันทั่วไปในศิลปะหรือวิทยาการนั้นๆ
• ไม่ขูดลบ เปลี่ยนแปลง หรือมีคำหรือข้อความใดๆ ระหว่างบรรทัด