สิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรที่ยังไม่ได้รับจดทะเบียนต้องยื่นคัดค้าน สิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรที่ได้รับการจดทะเบียนแล้วต้องยื่นเพิกถอน
ก.สิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรที่ยังไม่ได้รับจดทะเบียนต้องยื่นคัดค้าน
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
มาตรา ๓๑ เมื่อได้ประกาศโฆษณาตามมาตรา ๒๘ แล้ว บุคคลใดเห็นว่าตนมีสิทธิรับสิทธิบัตรดีกว่าผู้ขอรับสิทธิบัตร หรือเห็นว่าคำขอรับสิทธิบัตรใดไม่ชอบด้วยมาตรา ๕ มาตรา ๙ มาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑ หรือมาตรา ๑๔ จะยื่นคำคัดค้านต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ก็ได้ แต่ต้องยื่นภายในเก้าสิบวันนับแต่วันประกาศโฆษณาตามมาตรา ๒๘
เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ได้รับคำคัดค้านตามวรรคหนึ่ง ให้ส่งสำเนา คำคัดค้านไปยังผู้ขอรับสิทธิบัตร ให้ผู้ขอรับสิทธิบัตรยื่นคำโต้แย้งภายในเก้าสิบวันนับแต่วันที่ ผู้ขอรับสิทธิบัตรได้รับสำเนาคำคัดค้าน ถ้าผู้ขอรับสิทธิบัตรไม่ยื่นคำโต้แย้ง ให้ถือว่าละทิ้งคำขอรับสิทธิบัตร
ผู้คัดค้านจะต้องมีส่วนได้เสียด้วย เช่น สิทธิบัตรเกี่ยวกับเก้าอี้ แต่ผู้คัดค้านทำธุรกิจร้านอาหารซึ่งไม่มีส่วนได้เสียและไม่ได้รับผลกระทบหรือเสียหายจากสิทธิบัตรเก้าอี้ เลยถือว่าไม่มีสิทธิคัดค้าน จะอ้างว่าคัดค้านโดยคิดว่าในอนาคตจะทำก็ไม่ได้เพราะเป็นเรื่องที่ยังไม่เกิดขึ้น
เหตุการคัดค้านหลักคือ สิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรขาดความใหม่ เช่น เป็นการประดิษฐ์ที่เป็นงานที่ปรากฏอยู่แล้วทั้งในไทยและในต่างประเทศ งานที่ปรากฏอยู่แล้วหมายถึง
1.มีใช้อยู่แพร่หลายแต่ไม่ได้จดทะเบียน
2.มีใช้อยู่แพร่หลายและจดทะเบียนแล้ว
3.ไม่มีใช้อยู่เลยแต่จดทะเบียนแล้ว
4.ตนเองเป็นเจ้าของร่วมแต่มีการนำไปจดทะเบียนโดยไม่ได้รับความยินยอม
ข.สิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรที่ได้รับการจดทะเบียนแล้วต้องยื่นเพิกถอน
การยื่นเพิกถอนต้องยื่นต่อศาลเท่านั้น ผู้คัดค้านจะต้องมีส่วนได้เสียด้วย เช่น สิทธิบัตรเกี่ยวกับเก้าอี้ แต่ผู้คัดค้านทำธุรกิจร้านอาหารซึ่งไม่มีส่วนได้เสียและไม่ได้รับผลกระทบหรือเสียหายจากสิทธิบัตรเก้าอี้ เลยถือว่าไม่มีสิทธิคัดค้าน จะอ้างว่าคัดค้านโดยคิดว่าในอนาคตจะทำก็ไม่ได้เพราะเป็นเรื่องที่ยังไม่เกิดขึ้น
เบื้องต้นหากเข้ากรณีไม่เกิน 1 ปี (สำหรับอนุสิทธิบัตรเท่านั้น) สามารถยื่นขอให้ตรวจสอบการประดิษฐ์ได้ ตามมาตรา ๖๕ ฉ ดังนี้
การตรวจสอบการประดิษฐ์ คือ ร้องขอให้นายทะเบียนผู้ตรวจสอบไปตรวจสอบตาม 1-3 ด้านล่าง หากเป็นการประดิษฐ์ที่เป็นงานที่ปรากฏอยู่แล้ว อนุสิทธิบัตรที่ได้รับการจดทะเบียนแล้วก็จะถูกเพิกถอนไป
1.มีใช้อยู่แพร่หลายแต่ไม่ได้จดทะเบียน
2.มีใช้อยู่แพร่หลายและจดทะเบียนแล้ว
3.ไม่มีใช้อยู่เลยแต่จดทะเบียนแล้ว
มาตรา ๖๕ ฉ ภายในหนึ่งปีนับจากวันประกาศโฆษณาการจดทะเบียนการประดิษฐ์และออกอนุสิทธิบัตร บุคคลผู้มีส่วนได้เสียอาจขอให้ตรวจสอบว่าการประดิษฐ์ที่ได้รับ อนุสิทธิบัตรมีลักษณะตามที่กำหนดในมาตรา ๖๕ ทวิ หรือไม่ก็ได้
เมื่อได้รับคำขอให้ตรวจสอบการประดิษฐ์ตามวรรคหนึ่ง ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ตรวจสอบการประดิษฐ์ และทำรายงานการตรวจสอบเสนอต่ออธิบดี
เมื่ออธิบดีพิจารณารายงานการตรวจสอบของพนักงานเจ้าหน้าที่ตามวรรคสองแล้ว เห็นว่าการประดิษฐ์นั้นมีลักษณะตามที่กำหนดในมาตรา ๖๕ ทวิ ให้อธิบดีแจ้ง ให้ผู้ขอให้ตรวจสอบและผู้ทรงอนุสิทธิบัตรทราบภายในสิบห้าวันนับแต่วันที่อธิบดีมีคำวินิจฉัย
ในกรณีที่อธิบดีเห็นว่าการประดิษฐ์นั้นไม่มีลักษณะตามที่กำหนดใน มาตรา ๖๕ ทวิ ให้อธิบดีมีคำสั่งให้สอบสวนข้อเท็จจริง และแจ้งคำสั่งให้ผู้ทรงอนุสิทธิบัตรทราบ เพื่อยื่นคำแถลงแสดงเหตุผลของตนภายในหกสิบวันนับแต่วันที่ได้รับแจ้งคำสั่ง และอธิบดีจะเรียกให้บุคคลใดมาให้ถ้อยคำ ชี้แจง หรือให้ส่งเอกสารหรือสิ่งใดเพิ่มเติมก็ได้ และเมื่อได้สอบสวนข้อเท็จจริงเสร็จแล้ว ถ้าอธิบดีพิจารณาเห็นว่าการประดิษฐ์นั้นไม่มีลักษณะ ตามที่กำหนดในมาตรา ๖๕ ทวิ ให้อธิบดีทำรายงานการสอบสวนเสนอต่อคณะกรรมการเพื่อสั่งเพิกถอนอนุสิทธิบัตรนั้น และแจ้งให้ผู้ขอให้ตรวจสอบและผู้ทรงอนุสิทธิบัตรทราบภายใน สิบห้าวันนับแต่วันที่คณะกรรมการมีคำสั่ง
